Tekst Korneel Cats
Het onder tijdsdruk analyseren van een onbekend gammaspectrum is een goede oefening. Het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) organiseerde daarom op 26 oktober 2021 een oefening in het kader van ConvEx3. Deelnemers kregen de opdracht te bepalen welke nucliden aanwezig waren en in welke activiteitsconcentratie. Het RIVM deed aan deze oefening mee.
Level 3 Convention Exercises (ConvEx-3) worden om de drie tot vijf jaar georganiseerd om internationale noodhulpregelingen te testen in reactie op een gesimuleerd ongeval in een kerncentrale.
Bijzonder
Het bijzondere aan deze oefening was dat het spectrum afkomstig was van een monster van het koelwater van een kernreactor. Daardoor waren er veel verschillende en exotische nucliden te zien in het spectrum, met ingewikkelde moeder-dochterrelaties. En dat komen we niet vaak tegen in het dagelijks leven! Maar deze nucliden kunnen wel vrijkomen bij een kernongeval. Dus moeten we in Nederland in staat zijn om ze te analyseren. Om de oefening nog realistischer te maken moesten de resultaten binnen een dag teruggestuurd worden.
Nuttig
Namens Nederland mochten, naast Defensie en het RIVM, alle zogenaamde 'Waakvlaminstituten' deelnemen. Uiteindelijk hebben de Technische Universiteit Eindhoven (SBD-TUe), Sitech Site Services, Wageningen Food and Safety Research (WFSR), Defensie en het RIVM het spectrum geanalyseerd en resultaten opgestuurd. Het IAEA heeft vanwege personele wisselingen de oefening nog niet geëvalueerd. Dus we weten nog niet hoe de deelnemers gescoord hebben. Maar ook zonder evaluatie is het nuttig om te oefenen met spectra met exotische nucliden die wellicht niet in onze nuclidebibliotheken voorkomen.
Waakvlaminstituten
In het geval van een stralingsongeval waarbij radioactieve stoffen vrijkomen, kan het RIVM acht instituten oproepen om ook metingen te verrichten. Dit worden de waakvlaminstituten (WVI's) genoemd. De WVI's liggen verspreid over Nederland.
